Błękitna Laguna
|
Islandia jest najbogatszym w gorące źródła i aktywność geotermalną krajem na świecie.
Na terenie Islandii znajdują się 32 wysokotemperaturowe pola geotermalne. Największe z nich, to okolice:
Torfajökull i Hekli oraz Grímsvötn na lodowcu Vatnajökull.
Ocenia się, że np. z rejonu Torfajökull całkowita moc wydzielana równa jest 1500MW.
Z niektórych wysokotemperaturowych pól geotermalnych wydobywa się siarkę.
Niskotemperaturowe pola geotermalne (ok. 250 miejsc z kilkuset gorącymi źródłami) rozsiane są po całej Islandii.
W takim źródle woda ma ok. 75°C. Największym gorącym źródłem na Islandii i w Europie jest
Deildartunguhver (przepływ 150 l gotującej się wody na sekundę). Niektóre gorące źródła ulegają erupcji; mówimy wtedy o gejzerach.
Najbardziej znanym jest Geysir (w Haukadalur na południu Islandii), od nazwy którego utworzono słowo "gejzer".
Podczas jego erupcji woda wyrzucana była niegdyś na wysokość 60 m. Obecnie, dawna jego aktywność zanikła i czasami tylko "budzi się"
z niewielką siłą wybuchu. Obecnie najbardziej aktywnym gejzerem jest Strokkur (położony obok Geysira).
W gorących źródłach można zażywać zdrowotnych kąpieli. Niektóre gorące "oczka" zostały zagospodarowane (patrz: Blue Lagoon) i traktuje się je jako swego rodzaju kurort.
Islandia jest też jednym z najbardziej aktywnych wulkanicznie krajów na świecie. Na terenie Islandii jest ponad 200 wulkanów, z których przynajmniej 30 wybuchało
od czasów zasiedlenia wyspy. Wybuch wulkanu na Islandii zdarza się średnio co 5 lat.
Jest kilka typów aktywności wulkanicznej i prawie każdy z nich występował lub występuje na Islandii.
Najbardziej popularne są erupcje szczelinowe. Przykładem takiego typu wulkanu jest Lakagígar, który wybuchł w 1783 r. pokrywając lawą największy obszar, jaki kiedykolwiek wulkan pokrył na ziemi. Na długości 30 km
rozsiane są jeden przy drugim kratery. Jest ich ok. 100.
Najbardziej znanym islandzkim wulkanem jest Hekla. Jego pierwszą zanotowaną erupcją był wybuch w 1104 r. Od tego
czasu "budziła się" 20 razy. Od 1970 r. wybucha regularnie co 10 lat. Ostatnia erupcja miała miejsce w roku 2000.
Zdarza się, że wybucha wulkan pod lodowcem. Powstają wtedy ogromne powodzie. Taki wybuch miał np. miejsce w 1996 r. pod lodowcem Vatnajökull.
Za najbardziej dramatyczną erupcję uzaje się wybuch wulkanu Eldfell na wyspie Heimey w 1973r. Cudem, nikt nie zginął, ale
trzeba było ewakuować z wyspy wszystkich ludzi (5300 osób). Zniszczenia były ogromne. Wszyscy prawie jednak na Heymey powrócili. Większość
rodzin musiała na nowo zbudować swoje domy.
Podwodne wybuchy wulkanów u wybrzeży Islanii też nie należą do rzadkości. Ostatnia taka erupcja (w 1963 r.) w okolicy
Archipelagu Westmana doprowadziła do powstania nowej wyspy - Surtsey.
|